Κάθε Μεγάλο Σάββατο το μεσημέρι στον Ιερό Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα επαναλαμβάνεται το Μέγα Θαύμα του Άγιου Φωτός που συγκλονίζει, συγκινεί, αγαλλιάζει, σκορπίζει χαρά και πίστη σε όσους έχουν την τιμή και ευλογία να παρευρίσκονται στην ιεροτελεστία του Αγίου Φωτός. Το Άγιο Φως συμβολίζει αλλά και υπενθυμίζει με θαυματουργικό τρόπο την Ανάσταση του Χριστού. Είναι ένα Θεόσταλτο θαύμα δια μέσου των αιώνων από το Φως του κόσμου, που είναι ο Χριστός, για τον κόσμο. Η επιστήμη δεν έχει την δυνατότητα να εξηγήσει αυτό το μεγάλο θαύμα και αυτή την φορά προς τιμή της δεν ετόλμησε να αποφανθεί ούτε θεωρητικά. Σε ένα αληθινό θαύμα άλλωστε πως να αποφανθεί η επιστήμη; Πολλοί βλέπουν κάθε έτος το Αγιο Φως και αισθάνονται την παρουσία του Θεού ανάμεσά τους.
Μόνο ο Ελληνορθόδοξος Πατριάρχης έχει το προνόμιο και την εξουσία να βγάζει το “Αγιο Φως. Κατά καιρούς έχουν γίνει απόπειρες και από άλλα δόγματα να βγάλουν το “Αγιο Φως αλλά αυτό στάθηκε αδύνατον.
Για παράδειγμα το 1549μ.Χ. σύμφωνα πάντα με ιστορικές καταγραφές, οι Αρμένιοι δωροδόκησαν τον σουλτάνο Μουράτ για να τους δώσει την άδεια να εισέλθουν στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως και να βγάλουν αυτοί από τον Πανάγιο Τάφο το “Αγιο Φως. Πράγματι ο σουλτάνος τους έδωσε την άδεια και οι Αρμένιοι μπήκαν μέσα στον Ναό και τον κλείδωσαν. Γεμάτος απελπισία ο Ορθόδοξος Πατριάρχης όταν είδε τους Αρμένιους να βρίσκονται μέσα στον Πανάγιο Τάφο, γονάτισε έξω στην είσοδο του Ναού κοντά σε μία από τις κολόνες. Ξαφνικά η κολόνα σχίστηκε και βγήκε το “Αγιο Φως ανάβοντας τις λαμπάδες του Πατριάρχη. Ο Αγαρηνός Εμίρης παρακολουθούσε τα γεγονότα από τον μιναρέ του τζαμιού που βρίσκονταν απέναντι από τον Ναό. Μόλις είδε τα γεγονότα φώναξε :
«Μεγάλη η πίστη των Χριστιανών! “Ένας είναι ο αληθινός Θεός, ο Θεός των Χριστιανών. Πιστεύω στον Αναστάντα εκ νεκρών Χριστόν. Τον προσκυνώ ως Θεό μου».
Μετά από αυτή την ομολογία του πήδησε από τον μιναρέ. Κατά την πτώση του όμως δεν έπαθε τίποτα. Τότε οι μουσουλμάνοι τον έπιασαν και τον αποκεφάλισαν. Το άγιο λείψανο του φυλάσσεται μέχρι και σήμερα στην Ιερά Μονή της Μεγάλης Παναγίας των Ιεροσολύμων.
Προετοιμασία Πανάγιου Τάφου
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωί πριν από την τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται πρώτα ένας σχολαστικότατος έλεγχος του Παναγίου Τάφου και αμέσως μετά τον σφραγίζουν με το μελισσοκέρι που είχε ετοιμαστεί το πρωί. Ο έλεγχος γίνεται για να διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει οτιδήποτε μέσα στον Πανάγιο Τάφο το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει φωτιά. Αφού σφραγιστεί ο Πανάγιος Τάφος με το μελισσοκέρι οι αρχές τοποθετούν πάνω στο κερί τις σφραγίδες τους.
Μεγάλο ενδιαφέρον για τον έλεγχο δείχνουν και όλα τα άλλα δόγματα τα οποία με διάφορους τρόπους και πιέσεις έχουν από παλιά αποκτήσει δικαιώματα στον Πανάγιο Τάφο. Το ενδιαφέρον αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Αν τύχει κάποια χρονιά να μη βγάλει το Αγιο Φως ο Ορθόδοξος Πατριάρχης τότε θα αναλάβουν το προβάδισμα της τελετής του Αγίου Φωτός άλλοι.
Ο έλεγχος αρχίζει στις 10 το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου και τελειώνει στις 11. “Όσο γίνεται ο έλεγχος Ορθόδοξοι Αραβες νέοι διαδηλώνουν μέσα στον Ιερό Ναό υπέρ των ορθοδόξων δικαιωμάτων. Πρέπει να σημειωθεί ότι τον σχολαστικό έλεγχο του Παναγίου Τάφου παρακολουθούν εκπρόσωποι των Αρμενίων και άλλων δογμάτων.
Η τελετή του Αγίου Φωτός
Η τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται στις 12 η ώρα το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου και αποτελείται από τρία στάδια:
α. Την Λιτανεία,
β. Την είσοδο του Πατριάρχη στον Πανάγιο Τάφο
γ. Τις προσευχές του Πατριάρχη για να βγει το Αγιο Φως.
Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση, το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου ο Ορθόδοξος Πατριάρχης με την συνοδεία του – αρχιερείς, ιερείς και διακόνους- αλλά και τον Αρμένιο Πατριάρχη μπαίνει στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως, ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα. Πριν από την είσοδο του Πατριάρχη ο Σκευοφύλακας του Πανίερου Ναού φέρει την ακοίμητο κανδήλα, σβηστή εκείνη την ημέρα, για να αναφτεί με το Αγιο Φως. Από την εσωτερική είσοδο του Ναού του Αποστόλου Ιακώβου μπαίνει ο Πατριάρχης στο Ιερό Βήμα του Καθολικού και κάθεται στον πατριαρχικό θρόνο.
Από αυτό το σημείο περνάνε και ασπάζονται το χέρι του Πατριάρχη οι εκπρόσωποι των Αρμενίων, των Αράβων, των Κοπτών και άλλων για να τους δοθεί το Αγιο Φως. Σύμφωνα με τα προνόμια αν δεν ασπαστούν το χέρι του Ορθόδοξου Πατριάρχη δεν έχουν το δικαίωμα να λάβουν το “Αγιο Φως από τα χέρια του.
· Αμέσως μετά αρχίζει η Ιερή Λιτανεία η οποία περιφέρεται τρεις φορές γύρω από τον Πανάγιο Τάφο και μετά ο Πατριάρχης σταματάει μπροστά στον Πανάγιο Τάφο όπου βρίσκονται και οι επίσημοι.
·
Μετά την Λιτανεία αποσφραγίζεται ο Πανάγιος Τάφος και ο Πατριάρχης βγάζει την αρχιερατική στολή του και μένει μόνο με το λευκό στιχάριο.
· Κατόπιν ο διοικητής της Ιερουσαλήμ και ο αστυνομικός διευθυντής ελέγχουν σχολαστικά τον Μακαριότατο Πατριάρχη μπροστά σε όλους ώστε να διαπιστωθεί ότι δεν έχει τίποτα μαζί του το οποίο μπορεί να μεταδώσει φως.
· Μετά τον έλεγχο ο Μακαριότατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων λαμβάνει τους σβηστούς πυρσούς και εισέρχεται μαζί με τον Δραγουμάνο των Αρμενίων στο Ιερό Κουβούκλιο. “Όλα τα κανδήλια είναι σβηστά και τίποτα δεν είναι αναμμένο στον Ιερό Ναό αλλά και στον Πανάγιο Τάφο.
Πώς βγαίνει το Άγιο Φως
· Μέσα στον Πανάγιο Τάφο ο Πατριάρχης γονατιστός κάνει αρχιερατική προσευχή διαβάζοντας και ειδικές ευχές παρακαλώντας τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό να στείλει το “Αγιο Φως του ως δώρο αγιασμού για τους ανθρώπους.
· Και μέσα στην απόλυτο ησυχία κατά την ώρα που προσεύχεται ο Πατριάρχης ακούγεται ένας συριγμός και σχεδόν ταυτόχρονα γαλαζόλευκες αστραπές του Αγίου Φωτός διαπερνούν από παντού, λες και ανάβουν εκατομμύρια φωτογραφικά φλας και τα κανδήλια ανάβουν μόνα τους.
· Μέσα στο Πανάγιο Τάφο οι πυρσοί που κρατάει προσευχόμενος ο Πατριάρχης και αυτοί ανάβουν μόνοι τους από το “Αγιο Φως. Ταυτόχρονα το πλήθος ξεσπάει σε ζητωκραυγές ενώ δάκρυα χαράς και πίστης τρέχουν από τα μάτια του κόσμου.
· Το “Αγιο Φως για μερικά λεπτά της ώρας δεν έχει τις ιδιότητες τις φωτιάς. Αυτό συμβαίνει τα πρώτα λεπτά της ώρας, όταν βγαίνει από τον Πανάγιο Τάφο ο Πατριάρχης και δίνει το Άγιο Φως στους πιστούς. Μπορεί οποιοσδήποτε να αγγίζει την φλόγα 33 κεριών και να μην καίγεται!
· Μετά από πάροδο 3 λεπτών περίπου η φλόγα είναι κανονική.
Το Άγιο Φως στην Ελλάδα
Οι Έλληνες Ιερείς μεταφέρουν το Άγιο Φως από τον Πανάγιο Τάφο της Ιερουσαλήμ τους Αγιους Τόπους στην Αθήνα.
Φτάνει στο Αεροδρόμιο το Μεγάλο Σάββατο το απόγευμα. Εκεί το παραλαμβάνουν οι εκπρόσωποι των Μητροπολιτών της Εκκλησίας της Ελλάδος και των υπαγομένων στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Μητροπόλεων, ενώ με ελικόπτερο και μεταγωγικά της πολεμικής Αεροπορίας μεταφέρεται στην Λάρισα, στα Μετέωρα και στις Μητροπόλεις της κεντρικής Ελλάδος.
Από το αεροδρόμιο, το ΑΓΙΟ ΦΩΣ μεταφέρεται με πομπή και με συνοδεία μοτοσικλετιστών της Ελληνικής Αστυνομίας στο Ναό της Εξαρχίας του Παναγίου Τάφου (Ερεχθέως 18) στη Πλάκα, όπου το παραλάβει εκπρόσωπος Αρχιεπισκόπου Αθηνών. Από εκεί μεταδίδεται τόσο στους πιστούς όσο και στον κλήρο που το μεταφέρει στις εκκλησίες της Αθήνας για την Αναστάσιμο ακολουθία τα μεσάνυκτα.
