Ο βασιλικός γενικά χρησιμοποιείται στην κηπουρική, την αρωματοποιία, τη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική και σαν θεραπευτικό υλικό.
Της Βασιλικής Κουτσοκώστα
Ο βασιλικός είναι γνωστός από την αρχαιότητα. Ως τόπος καταγωγής του θεωρείται η τροπική και η υποτροπική ζώνη της Αφρικής και της Ασίας, με πρώτο κέντρο εξάπλωσης την Ινδία. Οι χριστιανοί τον θεωρούν ευλογημένο φυτό, καθώς η Ιερά Παράδοση αναφέρει ότι η Αγία Ελένη ανακάλυψε τον Τίμιο Σταυρό από το άρωμα του βασιλικού που φύτρωσε στο μέρος που ήταν θαμμένος, γι' αυτό ονομάζεται και σταυρολούλουδο.
Σήμερα καλλιεργείται ως ετήσιο φυτό στη Γαλλία, Ιταλία, Αίγυπτο, Μαδαγασκάρη, Ουγγαρία, Ινδονησία, Μαρόκο, Ισραήλ, Η.Π.Α. και στην Ελλάδα.
Λαϊκή ιατρική
Ο Διοσκουρίδης συνιστούσε τη χρήση του βασιλικού για την αντιμετώπιση της δυσουρίας. Τα πολτοποιημένα φύλλα του βασιλικού χρησιμοποιούνταν κατά παράδοση για τη θεραπεία των δηγμάτων από έντομα και φίδια. Το τσάι από βασιλικό βοηθάει στην πέψη και καταπραΰνει το έντερο.
Το εκχύλισμα βασιλικού δρα ευεργετικά στις περιπτώσεις στοματίτιδας και επιχείλιου έρπητα. Συνιστάται επίσης στις ημικρανίες, τους πονοκεφάλους, την απλή ναυτία και τη ναυτία της εγκυμοσύνης.
Μετά τη γέννηση του βρέφους λέγανε ότι 'οι γυναίκες μασάνε φύλλα βασιλικού για να αυξήσουν την παραγωγή του μητρικού γάλατος'. Ο βασιλικός χρησιμοποιούνταν επίσης και στην αρωματοθεραπεία.
Το αιθέριο έλαιο του βασιλικού
Τo αιθέριο έλαιο του βασιλικού εξάγεται από ολόκληρο το φυτό, είναι σχεδόν διαφανές και έχει μυρωδιά που είναι γλυκιά και πικάντικη. Επηρεάζει σχεδόν όλα τα συστήματα του οργανισμού μας. Τονώνει το νευρικό σύστημα, καταπολεμάει το στρες, το άγχος, την πνευματική κόπωση και βοηθά στη συγκέντρωση.
Επιπλέον ανακουφίζει από το βήχα, τη γρίπη και το κρύωμα, την κατάθλιψη και την ατονία και καταπραΰνει τα τσιμπήματα από τα έντομα και τα φίδια.
Η χρήση του
Ο βασιλικός γενικά χρησιμοποιείται στην κηπουρική, την αρωματοποιία, τη μαγειρική, τη ζαχαροπλαστική και σαν θεραπευτικό υλικό.
Πιο συγκεκριμένα, η ποικιλία του πλατύφυλλου βασιλικού (sweet basil) αναφέρεται ως λαχανικό, λόγω της ευρείας χρήσης του σε όλες τις κουζίνες του κόσμου και ιδίως στη σάλτσα pesto, μία ιταλική σάλτσα για σπαγγέτι, όπου τα συστατικά της είναι: φρέσκα φύλλα βασιλικού, κουκουναρόσποροι, σκόρδο και παρμεζάνα.
Είναι στενός συγγενής και άλλων γνωστών αρωματικών φυτών, όπως το δεντρολίβανο, η ρίγανη, η μαντζουράνα, ο άνηθος, η μέντα και η φασκομηλιά. Για τη μαγειρική, τα φύλλα μπορούν να διατηρηθούν ξερά, κλεισμένα ερμητικά σε γυάλινα βάζα, ή σε καταψύκτη.
Επίσης ως αρτυματικό – λαχανικό φυτό χρησιμοποιείται σαν καρύκευμα σε πολλά φαγητά. Στην ποτοποιία χρησιμοποιείται στο ποτό Σαρτρέζ καθώς και στην κονσερβοποιία (π.χ. σε κονσέρβες τομάτας και σαλτσών).
Τέλος, το αιθέριο έλαιο των διαφόρων ποικιλιών βασιλικού χρησιμοποιείται στην αρωματοποιία, και ως απωθητικό εντόμων. Βρίσκει επίσης πολλές χρήσεις ως φαρμακευτικό-θεραπευτικό φυτό στην παραδοσιακή ιατρική (πονοκεφάλους, διάρροιες, βήχα, δυσλειτουργία νεφρών κ.λπ.), ενώ αναφέρεται ότι έχει και καρδιοτονωτική δράση.
Πολλές ποικιλίες, ιδίως ο λεπτόφυλλος (Greek basil), χρησιμοποιείται ως καλλωπιστικό φυτό.
Πηγές: www.nutrimed.gr
