Στις 25 Νοεμβρίου στα χέρια μας θα βρίσκεται ένα ακόμα χαρτονόμισμα, αξίας 20 ευρώ, της σειράς Ευρώπη του πολύπαθου νομίσματος της Γηραιάς Ηπείρου, του ευρώ. Πρόκειται για το τρίτο που αντικαθίσταται μετά από εκείνα των 5 και των 10 ευρώ και ένα ακόμα με την υπογραφή του σημερινού επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι.
Φιλόδοξο ως εγχείρημα, με νέες προδιαγραφές ασφαλείας, που θα κάνει τη ζωή δύσκολη στους επίδοξους πλαστογράφους, αλλά παράλληλα παραδοσιακό αφού θα εκτυπώνεται σε βαμβακερό χαρτί καθώς, όπως εξηγεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι Ευρωπαίοι πολίτες προτιμούν την κλασική... συνταγή στην υφή των χαρτονομισμάτων τους.
Σύγχρονη τεχνολογία
Στο νέο 20ευρω η σύγχρονη τεχνολογία θα συναντά την ιστορία, καθώς η μεγάλη καινοτομία του χαρτονομίσματος θα είναι ένα παράθυρο ασφαλείας. Όταν κοιτάζετε δηλαδή το χαρτονόμισμα ή επισήμως τραπεζογραμμάτιο στο φως, το παράθυρο που θα υπάρχει στο πάνω μέρος του ολογράμματος θα γίνεται διαφανές, αποκαλύπτοντας μια προσωπογραφία της Ευρώπης, η οποία θα είναι ορατή και στις δύο όψεις του νέου χαρτονομίσματος.
Το χαρακτηριστικό αυτό θεωρείται ως μια από τις πιο σημαντικές δικλίδες ασφαλείας του νέου 20ευρου μαζί με το καινούργιο υδατογράφημα, στο οποίο επίσης θα εμφανίζεται η προσωπογραφία της Ευρώπης, πρόσωπο "γέφυρα" μεταξύ του παρελθόντος και του μέλλοντος με "άρωμα" Ελλάδας και Κρήτης, αφού ανακαλεί στη μνήμη το γνωστό θρύλο με την αρπαγή της Ευρώπης από το μεταμφιεσμένο σε ταύρο Δία.
Εκτός από το παράθυρο και το υδατογράφημα, το νέο χαρτονόμισμα θα περιλαμβάνει, όπως εκείνα των 5 και των 10 ευρώ, έναν αριθμό με βαθυπράσινο χρώμα, καθιστώντας δυσκολότερη την παραχάραξη.
Δύσκολη η παραχάραξη
Τα χαρακτηριστικά ασφαλείας που περιλαμβάνονται στο νέο τραπεζογραμμάτιο, όπως και στα άλλα δύο της σειράς "Ευρώπη", είναι εξελιγμένα, γεγονός που έχει ιδιαίτερη σημασία καθώς οι πλαστογράφοι έδειχναν ιδιαίτερη προτίμηση για το χαρτονόμισμα των 20 ευρώ. Είναι ενδεικτικό ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, πάνω από 500.000 πλαστά χαρτονομίσματα αποσύρθηκαν στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, ενώ περισσότερα από 350.000 το πρώτο εξάμηνο της χρονιάς, που φαίνεται πάντα, βάσει των στατιστικών της ΕΚΤ, ότι ήταν η χρονιά με τα περισσότερα πλαστά από την εμφάνιση του νέου νομίσματος.
Η εξακρίβωση της γνησιότητας του χαρτονομίσματος των 20 ευρώ θα μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους, δηλαδή με την αφή, με οπτικό έλεγχο και με την εξέταση υπό γωνία, όπως συνέβαινε και με την πρώτη σειρά τραπεζογραμματίων απλά σε πιο εξελιγμένη μορφή. Το νέο χαρτονόμισμα θα είναι κολλαριστό, ενώ ένα ανάγλυφο θα δημιουργείται στη βασική εικόνα, στα τυπογραφικά στοιχεία αλλά και στο μεγάλο αριθμό της αξίας του χαρτονομίσματος. Στα νέα χαρακτηριστικά περιλαμβάνονται μικρές ανάγλυφες γραμμές στην αριστερή και δεξιά άκρη.
Οπτικός έλεγχος
Ο οπτικός έλεγχος θα συνίσταται στην εξέταση του χαρτονομίσματος στο φως, οπότε θα εμφανίζεται μια αμυδρή εικόνα που θα δείχνει τον αριθμό της αξίας του τραπεζογραμματίου, καθώς και η βασική εικόνα. Και φυσικά το υδατογράφημα και το παράθυρο με την προσωπογραφία στο ολόγραμμα.
Όπως αναφέρει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, κοιτώντας το χαρτονόμισμα στο φως το παράθυρο στο πάνω μέρος του ολογράμματος γίνεται διαφανές και αποκαλύπτει την προσωπογραφία της Ευρώπης, η οποία θα είναι ορατή και στις δύο όψεις του τραπεζογραμματίου.
Υπό γωνία
Εκτός όμως από αυτούς τους τρόπους επαλήθευσης της γνησιότητας του νέου χαρτονομίσματος των 20 ευρώ, υπάρχει και η εξέταση υπό γωνία, οπότε είναι ορατή στη λωρίδα ασημί χρώματος στα δεξιά η αξία του τραπεζογραμματίου και το σύμβολο του ευρώ.
Επίσης, στο παράθυρο με το ολόγραμμα της Ευρώπης στην εξέταση υπό γωνία εμφανίζονται επίσης γραμμές στα χρώματα του ουράνιου τόξου γύρω από τον αριθμό της αξίας. Ο αριθμός εμφανίζεται πολλές φορές στα ίδια χρώματα στην οπίσθια όψη του παράθυρου. Από τα νέα χαρακτηριστικά ασφαλείας είναι η δημιουργία της αίσθησης κίνησης του φωτός από πάνω προς τα κάτω και αντίστροφα στο γυαλιστερό αριθμό, ο οποίος αλλάζει χρώμα από βαθύ πράσινο σε βαθύ μπλε.
Για τους τυφλούς
Ιδιαίτερη έμφαση έχει δοθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ώστε να μπορούν εύκολα τα άτομα με προβλήματα όρασης να αναγνωρίζουν τα χαρτονομίσματα. Ως γνωστόν, όσο πιο μεγάλη είναι η αξία του τραπεζογραμματίου, τόσο μεγαλύτερο το μέγεθός του, ενώ στη νέα σειρά "Ευρώπη" έχουν προβλεφθεί ειδικά χαρακτηριστικά για τους τυφλούς, όπως ανάγλυφη εκτύπωση στην άκρη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα νέα χαρτονομίσματα θα έχουν πιο έντονα χρώματα, ώστε οι ονομαστικές αξίες να διακρίνονται ευκολότερα μεταξύ τους.
Η σειρά
Το νέο χαρτονόμισμα είναι το τρίτο της νέας σειράς που αντικαθιστά τα παλαιότερα. Το πρώτο ήταν εκείνο των 5 ευρώ, που κυκλοφόρησε το 2013, και ένα χρόνο μετά ακολούθησε εκείνο των 10 ευρώ. Το νέο 20ευρω θα κυκλοφορήσει παράλληλα με το παλιό έως τη σταδιακή απόσυρση του τελευταίου στις 25 Νοεμβρίου, ενώ σε χρόνο που θα ανακοινωθεί αργότερα θα γίνει γνωστή η ημερομηνία έκδοσης των άλλων ονομαστικών αξιών.
Το νέο αυτό κολοσσιαίο εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας θα συνοδευτεί από μια μεγάλη εκστρατεία ενημέρωσης, ώστε οι 338 εκατομμύρια Ευρωπαίοι από 19 χώρες που χρησιμοποιούν το ευρώ να ενημερωθούν για τις προδιαγραφές ασφαλείας, που φιλοδοξούν να το καταστήσουν απρόσβλητο από τους επίδοξους πλαστογράφους.
Η σχεδίαση των νέων τραπεζογραμματίων
Τα νέα χαρτονομίσματα έχουν σχεδιαστεί από τον Ρέινχολντ Γκέρστετερ, έναν ανεξάρτητο σχεδιαστή από το Βερολίνο, ο οποίος διατήρησε τα χρώματα και τα σχέδια της πρώτης σειράς με θέμα «εποχές και ρυθμοί», που δεν παραπέμπουν σε συγκεκριμένα μνημεία, ώστε να αποφευχθούν «παρεξηγήσεις και γκρίνιες» μεταξύ των χωρών-μελών της ευρωζώνης, αλλά γενικές αρχιτεκτονικές έννοιες της Ευρώπης.
Η διαφορά έγκειται στην ελαφριά τροποποίηση των χρωμάτων, που έγιναν πιο έντονα, ώστε να ενσωματώσουν και τα νέα χαρακτηριστικά ασφαλείας, ενώ ελήφθησαν υπόψη και τα νέα πολιτικά δεδομένα. Έτσι στα νέα χαρτονομίσματα έχουν συμπεριληφθεί οι διαδοχικές διευρύνσεις της ευρωζώνης από το 2002 με την προσθήκη στο χάρτη της Μάλτας και της Κύπρου, ενώ το όνομα του ευρώ αναγράφεται πλέον και με κυριλλικά στοιχεία, εκτός από τα Λατινικά, και στα Ελληνικά. Παράλληλα τα αρχικά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) εικονίζονται σε εννέα και όχι πέντε, όπως σήμερα, γλωσσικές παραλλαγές.
Η αρπαγή της Ευρώπης και το νέο χαρτονόμισμα
Η "Ευρώπη", όπως είναι ο τίτλος της νέας σειράς χαρτονομισμάτων, παραπέμπει ευθέως στο μύθο της αρπαγής της αδερφής του ιδρυτή της Θήβας, Κάδμου, και της κόρης των ηγεμόνων της Φοινίκης, του Αγήνορα και της Τηλεφάσσας, η οποία έδωσε το όνομά της στη Γηραιά Ήπειρο. Η Ευρώπη συναντήθηκε με τον Δία σε ένα λιβάδι, όπου έπαιζε με τις φίλες της και μάζευε λουλούδια. Ο Δίας την ερωτεύτηκε και για να την προσεγγίσει μεταμορφώθηκε σε ταύρο. Η Ευρώπη τον πλησίασε μαγεμένη από την ομορφιά και τη δύναμή του και ανέβηκε πάνω του. Και τότε ο μεταμορφωμένος σε ταύρο Θεός άρχισε να τρέχει διασχίζοντας τη θάλασσα με τη συνοδεία από Τρίτωνες και Νηρηίδες, φτάνοντας ως την Κρήτη. Εκεί πια ο Δίας πήρε την πραγματική του μορφή και οδήγησε την Ευρώπη στο Δικταίο Άντρο.
Η επιλογή του σπηλαίου δεν ήταν φυσικά τυχαία, αφού σε αυτό είχε γεννηθεί ο ίδιος ο Δίας. Από τις ερωτικές τους σχέσεις προέκυψαν ο Μίνωας, ο Σαρπηδόνας και ο Ραδάμανθυς. Όταν ο Δίας εγκατέλειψε την Ευρώπη, εκείνη παντρεύτηκε το βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα και μετά το θάνατό του ο μεγαλύτερος από τους τρεις θετούς της γιους, ο Μίνωας, πήρε το θρόνο και έγινε ο πρώτος νομοθέτης.
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του μύθου, όπως εκείνος που θέλει την ένωση του Δία και της Ευρώπης να γίνεται στη Γόρτυνα, στη σκιά ενός πλάτανου, γεγονός που εξηγεί και το γιατί το δέντρο πήρε το χάρισμά του να είναι αειθαλές, ή η εκδοχή του Ομήρου, που αναφέρει ως παιδιά του Δία και της Ευρώπης μόνο τον Μίνωα και τον Ραδάμανθυ, που είχαν το ρόλο του κριτή στον Άδη.
Τα νέα χαρτονομίσματα των 20 ευρώ μνημονεύουν το μύθο εμμέσως την Κρήτη και τη σχέση της με την ίδια την ιστορία της ηπείρου, με την προσωπογραφία της Ευρώπης να προέρχεται από ένα αγγείο ηλικίας 2.000 ετών, το οποίο ανακαλύφθηκε στη νότια Ιταλία και ανήκει στη Συλλογή του Μουσείου του Λούβρου, στο Παρίσι.
Σταύρος Μουντουφάρης
ΠΗΓΗ: neakriti.gr
''Να σταθώ στα πόδια μου '' Λεωνίδας Μπαλάφας - Γιώργος Νικηφόρου Ζερβάκης (official video) -
