Μια λέξη, χίλιες αναμνήσεις και άλλες τόσες γεύσεις. Το κοινό "ξυλοκέρατο", που έχει αρχαίες ρίζες, ήταν για πολλά χρόνια η σοκολάτα των παιδιών, το γλύκισμα που κέρδιζαν όταν δεν έκαναν ζαβολιές και που πολλά το έπαιρναν για κολατσιό στο σχολείο. Ήταν αυτό που οι νοικοκυρές επέλεγαν να βάλουν στα γλυκά τους αντί για ζάχαρη.
Το έδιναν για τροφή στα ζώα τους και από αυτό έφτιαχναν μέχρι και ποτά. Από τον κορμό του δέντρου οι ξυλουργοί και οι μαραγκοί έφτιαχναν έπιπλα αντοχής, που ήταν όμως εύκολα στο σκάλισμά τους. Η "Κερατονία", όπως είναι το επιστημονικό της όνομα, αποτελεί ένα είδος φασολιού.
Ο μεγάλος κορμός και τα κλαδιά του στόλιζαν αυλές, δρόμους και χωράφια σε πόλεις και χωριά. Δέντρο εύκολο στη συντήρησή του, χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις, φυτευόταν ή φύτρωνε παντού. Όλα αυτά μέχρι πριν από κάποια χρόνια.
Πλέον το χαρούπι το συναντάμε σπάνια σε δρόμους της ενδοχώρας του νησιού και ακόμη πιο σπάνια σε οργανωμένες παραγωγικές εγκαταστάσεις. Δυστυχώς, πολλοί είναι και εκείνοι που το "ξεφορτώνονται" από τις εκτάσεις τους με τη δικαιολογία πως τους είναι άχρηστο και τους πιάνει άσκοπα χώρο.
Παρά την, όχι και τόσο, ευχάριστη μυρωδιά του, που πολλούς τους απωθεί, το δέντρο αυτό είναι πολύ ωφέλιμο για τους ανθρώπους που, όταν γνωρίζουν την αξία του και το πώς μπορούν να το εκμεταλλευτούν, έχουν στα χέρια τους ένα θησαυρό.
Ανάλογα με τη χρήση του μπορεί να δώσει παράγωγα σπάνιας διατροφικής αξίας και τόνωσης. Με την άλεση του χαρουπιού έχουμε το χαρουπάλευρο, το οποίο πέρα από τη γλυκιά και μυρωδάτη γεύση του κάνει πολύ καλό στο πεπτικό σύστημα, δεν περιέχει γλουτένη, ούτε καφεΐνη και έχει ελάχιστες θερμίδες. Ακόμη είναι επιτρεπτή η κατανάλωσή του από άτομα με προβλήματα υγείας και διαβητικούς.
Όταν το χαρούπι βραστεί και του προσθέσουμε μέλι, μας δίνει το απολαυστικό χαρουπόμελο. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί όπως το μέλι, σε γλυκά, σνακ και σαλάτες, περιέχοντας δεκάδες φορές παραπάνω ασβέστιο από ό,τι περιέχει το γάλα. Η γεύση του θυμίζει λίγο το πετιμέζι.
Ο καρπός του μοιάζει με φασολάκι και χρησιμοποιείται αντί για σοκολάτα ή κακάο σε ροφήματα και γλυκά, ενώ κάποιοι το καταναλώνουν ωμό, σαν ξηρό καρπό. Αξίζει να αναφερθεί, ωστόσο, πως από το παραπροϊόντα του χαρουπιού οι ερευνητές έχουν αρχίσει να παράγουν βιοκαύσιμα υλικά, πράγμα αρκετά θετικό για την παραγωγή και την εκμετάλλευση του συγκεκριμένου δέντρου.
Η επανένταξη του χαρουπιού στην τροφική αλυσίδα τόσο των Ελλήνων όσο και των Κρητικών αποτελεί μια εναλλακτική λύση για καλύτερη ποιότητα διατροφής που μόνο θετικά αποτελέσματα θα έχει για την υγεία όλων μας. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να φυτέψετε μια χαρουπιά.
Ελένη Καμπουράκη
neakriti.gr